Bal

Kahvaltılarda veya ara öğünlerde istenildiği zaman farklı şekillerde tüketilebilen, enerji ve besin kaynağı olan bal, arıların yaratılış gereği olarak çiçeklerden ve meyve tomurcuklarından topladıkları nektarları dönüştürdüğü lezzetli bir gıdadır.

Tereyağı veya kaymak ile birlikte lezzetine lezzet katılarak da tüketilen bal, tatlı olması nedeniyle çocuklar tarafından da sevilerek yenilmektedir. Besleyici ve doyurucu olmasının yanı sıra sağlığa olan faydaları da kanıtlanmış olan balın, arıların çiçek ve meyvelerden topladığı nektara göre tadı ve aroması değişiklik göstermektedir. Doğal bal aroması, tadı ve rengi ile anlaşılmaktadır. Balın kokusu nektarını topladığı çiçek ve meyve tomurcuklarından kaynaklanmaktadır. En iyi bal elbette ki doğal olan baldır. Ancak bir balın doğal olduğunu anlamak kolay değildir. Doğal bal soğuk ortamda şekerlenir, sahte bal ise şekerlenmez. Doğal da olsa çam ve kestane balında şekerlenme olmaz. Doğal balın içeriğindeki su, şekerlenmeyi artıran bir sebeptir. Şekerlenme balın polen tarafından tetiklenen kristalize olma durumudur.

Bal Çeşitleri

Bal çeşitleri de buna göre; çiçek balı, çam balı, kestane balı, ıhlamur balı, kekik balı gibi isimlerle anılmaktadır. Ayrıca arıcılık yapıldığı yere göre de yayla balı ve yöreye özel olarak Anzer balı gibi isimlerle de satılmaktadır. Petek bal olarak bilinen ballar, süzülmeden kovandan alındığı haliyle satılmaktadır. Çerçevesi ile satılan petek, bal mumundan oluşmaktadır. Yüzde 80 oranında sırlanan petek ballar, kan akışının dengelenmesine yardımcı olmaktadır. Bu da kalp sağlığı açısından oldukça önemlidir.

Ancak balın petek halinde olması, onun organik bal olduğunu göstermez. Arıların bal yapmak için girdikleri kovanın yakınına konulan şeker şurubu gibi katkılar, arıların bal yapımı sırasında etkili olabilir bu şekilde de petek bal elde edilebilir. Bu tür petek ballar, organik olan yapıyı bozabilir.

Ülkemizde en çok çiçek balı bulunmaktadır. Arıların bulundukları bölgede yetişen çiçekler ve meyve tomurcuklarındaki nektarların çeşitleri, balın rengine, yoğunluğuna, kokusuna ve aromasına etki eder. Yüksek kesimlerde bulunan yaylalarda binlerce çeşit çiçek olduğu için bu yerlerde elde edilen ballar fiyat olarak da farklılık göstermektedir. Astım hastalığı gibi rahatsızlığı olanlara kestane balı tavsiye edilmektedir. Kestane balının içerdiği mineraller, güçlü antioksidan ve antibakteriyel özellikler ile bağışıklık sistemini güçlendirdiği bilinmektedir. Özellikle öksürük, astım, bronşit ve nefes darlığı gibi hastalığın tedavisinde etkili olduğu belirtilmektedir.

Bal fiyatları üretimin zor ve meşakkatli olduğu bal çeşitlerinde, yayla veya kovanda üretilebilen bal miktarının az olduğu bal çeşitlerinde yüksektir. En çok bulunan çiçek balı fiyatları ise daha uygundur. Kestane balının fiyatı da çiçek balı ve diğer ballara göre biraz daha yüksektir.